“You look like Gandalf,” a woman calls out as I walk out of the gate at Les Contes with walking stick and backpack. I’m going out into the mountains alone for two days. I am wearing gray pants and a gray vest. Gandalf the Grey.
After giving a group here in the Cathar countryside, it felt time to be on my own for a while. I decided to walk the old Route des Bonhommes, which runs from Montsegur in the south of France to Berga in Spain. I only do a small part of it, through the Gorge de la Frau – the Gorge of Terror – through the Plateau de Sault, towards the Colle de Chioula. It is a route I hiked some 25 years earlier. A magical area, which, among other things, passes by the village of Montaillou. It is through this village that we know more about the Cathars, because the Inquisition wrote down everything about the months-long trial of the last remaining Cathars in this area. About their relationships and their cheating, about religion and rituals, about their food and customs. Montaillou put the Cathar region on the map.
But before I get to Montaillou on the higher Plateau de Sault, I have to go up through the steep gorge. Around me are towering stone walls, and in the silence of the gorge the magic is always more palpable. Here the Hers, the river that runs through the entire Cathar region, is just a small stream, totally dried up in places.
I wonder how my lungs and knees will hold up, but everything is miraculously fine. Sometimes I hoist myself up by my long walking stick and gradually feel my strength increase.
At the end of the first day, I arrive at the gite in Comus. I recognize the woman who was in charge 25 years ago. I thank her for her work back then. There is now a whole new gite d’Etappe, le Presbytere, run by an Oriental woman and a French man. At the back of the garden is a Buddha altar.
The second day I walk across the plateau with its villages. I feel increasingly happy and free, detached from the world, detached from groups and the earthly. The air is clear and pure and I enjoy it to the fullest. When I want to stop somewhere for lunch I just can’t find the right place. Each time I am led to the next bend in the path, further and further up. My inner guide stirs: ‘just a little further.’ Suddenly I hear water running. How is it possible: I have ended up at the source of Hers, a small spring that rises in a fairy valley. After eating and sleeping on the moss, I make my way to the spring to drink and wash. Suddenly the inner world opens up. I see nine goddesses or female fauns in the valley. They are the guardians of the spring. I meet them, and as I pour the spring water over me they bestow youthfulness and new resilience on me.
‘Come back tomorrow,’ they say.
As I continue walking I find I am not far from my final destination on this trek: the Colle de Chioula. From here you have a 180-degree view of the southern French Pyrenees. A beautiful panorama. In the gite, it turns out there is exactly one place left. It is a wooden building that is open summer and winter.
I feel on top of the world. The weather is glorious, not a cloud in the sky and around me only the imposing peaks of the Pyrenees. I feel the purity of the air, the absence of all earthly heaviness and emotions. This is what heaven must be like: pure and light. I suddenly understand the meaning of the word Cathar, which comes from the Greek Catharoi: “the pure.”
As night falls, the landscape slowly changes from bright blue to dark blue and then black with countless stars. I sleep in a bunk bed and wake up the next morning refreshed. Today Anne comes to pick me up by car at a nearby restaurant, but first I go back to the spring.
When I get there, I don’t find the nine guardians of the spring. Instead, I meet – in spirit – an old crone, a black wise woman. She is gruff, plain and petulant when I balk a bit. ‘Do this, do that. ‘Are you ready to surrender?” she asks, almost in a ritualistic way. ‘Yes, but…’ I want to start. ‘No buts!” she addresses me sternly. ‘Are you willing to surrender?’
‘Yes,’ I say.
‘Raise your hands and speak after me: I surrender to the highest in myself.’ I follow her words, speaking them aloud in the clearing in the forest. Fortunately, no one is around.
‘I surrender to the embodiment of the Buddha Maitreya, to the embodiment of Kukulkan, to the embodiment of Mahdi, to the embodiment of the Sun King.’
The old woman hands me a sword, a large lightsaber. I hold it up in the sun.
‘Where is this going?” I think, but immediately realize that I had agreed to surrender. It feels nice to invoke the highest light, and here in nature – close to Mount Soularac, the Sun Mountain – it doesn’t feel strange at all.
Not much later, Anne and I are sitting down to lunch. She tells how the day before -on 8-8, the lion’s gate- a whole group of people gathered at Les Contes to paint and went into a deep process. For Anne, it felt like she was descending into the womb and into the darkness like Inanna. She intuitively painted a dark black hole, which grew into a tree of life, carrying the entire universe.
‘Miraculous,’ I think. ‘I reached out into the highest light, and she descended into the deepest darkness.’ My experience in lightwork is that both often go hand in hand. Sometimes one goes up and the other goes down, and the next time it is the other way around. It requires that for both aspects – light and darkness – there is no aversion or shame.
As we begin the descent from the mountains, back to the “ordinary” world, I feel resistance. I don’t want to go back at all, not down, not in a car. I want to stay up there, in the light. As Anne tears through the curves, happily talking, I feel an indefinable fear rising. Fear of a collision, I think.
‘What is it?” she asks after a while when I am rather quiet.
‘Can you please drive a little slower?’
Anne reduces speed, but when we arrive at Les Contes the fear gets worse. She starts a conversation about our relationship, and I find I can barely keep up. I sink deeper and deeper into the abyss, and at bedtime I am but a stark remnant of the strength I felt on top of the mountain. As I lie tossing and turning in bed and all sorts of emotions come to mind – irritation, anger, helplessness, sadness – I feel as if someone has pushed me off a skyscraper and I end up meters below in a huge tank of shit. ‘Damn, I think, how hard it is to come down to earth.’ I suddenly remember my mother’s words about my birth. She told me that I was born in my own excrement. Then I suddenly understand what is happening to me: I am in a rebirth process, with all the contractions involved. From heaven to earth, and all the trauma that comes with it.
I try with all my might to remember the old woman’s promise of surrender to the highest light and say it out loud in bed, like a mantra. I want to break through the old pain and darkness and bring myself back into the light.
I try to pull myself up from the bucket of shit, but only partially succeed. Some kind of black monster pulls me back. Then suddenly the warrior in me wakes up. OK, if I can’t get out, then get in. “Thou shalt not pass!
I dive down after the monster, just like Gandalf who falls into a fathomless abyss with the Balrog. While fighting, we tumble deeper down. I see the ground beneath me coming closer, let go and when I land I raise the lightsaber I got from the old woman at the well. I watch as the monster drops down, falling with its belly straight onto the sword. The last thing I see is a mark on its belly of a large black cross. Perhaps the cross of the crusades against the Cathars, the cross of the church or some other dark society?
I realize that my struggle with darkness is apparently not only my own personal struggle, of rebirth and healing, but that I have entered the collective field of France. The theme of kissing the soul of France awake that we touched on in the group seems to be deepening.
The next morning I wake up sick. I have a sore throat, fever and trouble with my lungs. The beautiful experience of the mountains has disappeared like snow in the sun.
Back on earth. What an ordeal. I lie in bed for three days sickening out. Anne fortunately cares for me lovingly and lets me sleep. This time it feels like I am the one who went into the underworld as Inanna. Or perhaps as her husband Dumuzi, who took her place after Inanna returned.
I think back to a trip I once took to the Altai in Siberia. I was introduced to the black shamans. The white shamans were the ones who provided healing, recovery and loving embrace. The black shamans were like the Indian Kali, or the Egyptian Sekhmet: Willing to raise the sword and act with force in the face of serious transgressions or darkness. Through many trials in my life, I had come to realize that I belonged to the later kind. I knew darkness all too well, and could move in and out of it. It allowed me to do work in such areas as Gaza, Iran, North Korea, and other dark places on earth.
I realise again how complex and sometimes dangerous or confusing the spiritual path is: it has its beautiful vistas, deep gorges, wonderful springs, and dark caverns. You can get lost along the way, but fortunately there are signposts and inns. The path is not all light and love; sometimes it requires struggle or boundaries. You can sometimes embrace the darkness, and sometimes you have to say clearly: ‘Thou shalt not pass!’
But perhaps one of the most important aspects I have learned is: we do not walk this path alone. There are companions, lovers, friends and travelling companions who are connected to us. A kind of spiritual family, a sangha, travelling and living with us. Without them, the journey would not be worthwhile….
Next ‘GATHERING OF THE TRIBE’: 13 – 17 September, Orval, click here
If you want to stay informed, click here for the newsletter
Podcast ‘The Soul of France’, click here
——————————————————
“THOU SHALT NOT PASS!”
‘You look like Gandalf,’ roept een vrouw als ik met wandelstok en rugzak het hek uitloop bij Les Contes. Ik ga twee dagen alleen op pad de bergen in. Ik heb een grijze broek en grijs vest aan. Gandalf the Grey.
Nadat we hier een groep hebben gegeven in het Katharengebied voelde het tijd om even op mezelf te zijn. Ik heb besloten de oude Route des Bonhommes te lopen, die vanaf de Montsegur naar Berga in Spanje loopt. Ik doe er maar een klein stukje van, door de Gorge de la Frau – de kloof van de verschrikking- via het Plateau de Sault, richting de Colle de Chioula. Het is een route die ik zo’n 25 jaar eerder heb gewandeld. Een magisch gebied, dat onder andere langs het dorpje Montaillou loopt. Het is door dit dorpje dat we meer van de Katharen weten, omdat de Inquisitie alles opschreef over het maandenlange proces tegen de laatst overgebleven katharen in dit gebied. Over hun relaties en hun vreemdgaan, over religie en rituelen, over hun eten en gebruiken. Montaillou zette het Katharengebied op de kaart.
Maar voordat ik bij Montaillou kom op het hogergelegen Plateau de Sault moet ik door de steile gorge omhoog. Om mij heen zijn torenhoge stenen wanden, en in de stilte van de gorge wordt de magie altijd voelbaarder. Hier is de Hers, de rivier die door het hele Katharengebied stroomt, nog maar een klein stroompje, op sommige plaatsen totaal opgedroogd.
Ik vraag me af hoe mijn longen en knieën het uithouden, maar alles gaat wonderwel goed. Soms hijs ik me aan mijn lange wandelstok omhoog en ik voel gaandeweg mijn kracht toenemen.
Aan het einde van de eerste dag arriveer ik in de gite in Comus. Ik herken de vrouw die hier 25 jaar geleden de scepter zwaaide. Ik bedank haar voor haar werk destijds. Er is inmiddels een heel nieuwe gite d’Etappe, le Presbytere, geleid door een oosterse vrouw en een franse man. Achter in de tuin staat een boeddha altaar.
De tweede dag loop ik over de hoogvlakte met de dorpjes. Ik voel me steeds blijer en vrijer worden, los van de wereld, los van groepen en het aardse. De lucht is helder en zuiver en ik geniet met volle teugen. Als ik ergens wil stoppen om te lunchen kan ik de goede plek maar niet vinden. Telkens word ik naar een volgende bocht in het pad geleid, steeds verder omhoog. Mijn innerlijks gids roert zich: ‘nog een klein stukje verder.’ Opeens hoor ik water stromen. Hoe is het mogelijk: ik ben uitgekomen bij de bron van de Hers, een klein bronnetje dat in een feeëriek dal ontspringt. Nadat ik gegeten en geslapen heb op het mos, begeef ik me naar de bron om te drinken en me te wassen. Opeens opent zich de innerlijke wereld. Ik zie negen godinnen of vrouwelijke faunen in het dal. Ze zijn de bewaaksters van de bron. Ik maak kennis met ze, en als ik het bronwater over me heen giet schenken ze me jeugdigheid en nieuwe veerkracht.
‘Kom morgen terug,’ zeggen ze.
Als ik verder loop blijk ik niet ver meer af te zijn van mijn eindbestemming van deze tocht: de Colle de Chioula. Van hieraf heb je een overzicht van 180 graden over de zuid franse Pyreneeën. Een prachtig vergezicht. In de gite blijkt nog precies één plaats te zijn. Het is een houten gebouw dat zomers en ‘s winters open is.
Ik voel me on top of the world. Het is stralend weer, geen wolkje aan de lucht en om me heen louter de imposante toppen van de Pyreneeën. Ik voel de puurheid van de lucht, de afwezigheid van alle aardse zwaarte en emoties. Zoiets moet de hemel zijn: puur en licht. Ik begrijp opeens de betekenis van het woord Kathaar, dat van het griekse Catharoi komt: ‘de zuiveren’.
Als de avond valt verandert het landschap langzaam van helblauw naar donkerblauw en dan zwart met ontelbare sterren. Ik slaap in een stapelbed en wordt de volgende ochtend fris wakker. Vandaag komt Anne me ophalen met de auto bij een restaurant in de buurt, maar eerst ga ik nog terug naar de bron.
Als ik er aankom vind ik de negen bewaaksters van de bron niet terug. In plaats daarvan ontmoet ik – in de geest – een oude crone, een zwarte wijze vrouw. Ze is kortaf, duidelijk en nukkig als ik wat tegenstribbel. Doe dit, doe dat. ‘Ben je bereid je over te geven?’ vraagt ze, bijna op een rituele manier. ‘Ja, maar…’ wil ik beginnen. ‘Geen gemaar!’ spreekt ze me streng toe. ‘Ben je bereid je over te geven?’
‘Ja,’ zeg ik.
‘Strek je handen omhoog en spreek me na: ik geef me over aan het hoogste in mezelf.’ Ik volg haar woorden, en spreek ze hardop uit in de open plek in het bos. Gelukkig is er niemand in de buurt.
‘Ik geef me over aan de belichaming van de Boeddha Maitreya, aan de belichaming van Kukulkan, aan de belichaming van Mahdi, aan de belichaming van de zonnekoning.’
De oude vrouw geeft me een zwaard, een groot lichtzwaard. Ik houd het omhoog in de zon. ‘Waar gaat dit heen?’ denk ik, maar besef direct dat ik had afgesproken me over te geven. Het voelt fijn om het hoogste licht aan te roepen, en hier in de natuur – dicht bij de berg de Soularac, de zonneberg – voelt dat helemaal niet vreemd.
Niet veel later zitten Anne en ik aan de lunch. Ze vertelt hoe de dag ervoor -op 8-8, de leeuwenpoort – een hele groep mensen op Les Contes samenkwam om te schilderen en een diep proces van verinnerlijking in gingen. Voor Anne voelde het alsof ze als Inanna afdaalde in de baarmoeder en in de duisternis. Ze schilderde intuïtief een donker zwart gat, dat uitgroeide tot een levensboom, die het hele universum droeg.
‘Wonderlijk,’ denk ik. ‘Ik reikte uit naar het hoogste licht, en zij daalde af naar de diepste duisternis.’ Mijn ervaring in lichtwerk is dat beiden vaak hand in hand gaan. De ene keer gaat de een omhoog en de ander omlaag en de volgende keer is het andersom. Het vraagt om voor beide aspecten – licht en duister – geen afkeer of schaamte te hebben.
Als we aan de afdaling vanaf de bergen beginnen, terug naar de ‘gewone’ wereld, voel ik weerstand. Ik wil helemaal niet terug, niet naar beneden, niet in een auto. Ik wil boven blijven, in het licht. Als Anne vrolijk pratend door de bochten scheurt, voel ik een onbestemde angst opkomen. Angst voor een aanrijding, denk ik. ‘Wat is er?’ vraagt ze na een tijdje als ik nogal stil ben.
‘Is het Ok als je wat langzamer rijdt?’
Anne vermindert snelheid, maar als we aankomen bij Les Contes wordt de angst nog erger. Ze begint een gesprek over onze relatie, en ik merk dat ik er maar nauwelijks bij kan blijven. Ik zak steeds dieper de afgrond in, en bij het slapen gaan ben ik nog maar een schril overblijfsel van de kracht die ik boven op de berg voelde. Als ik lig te woelen in bed en allerlei emoties de revue passeren – irritatie, woede, onmacht, verdriet – heb ik het gevoel alsof iemand me van een flat heeft af geduwd en ik meters lager terecht kom in een enorme tank met shit. ‘Damn, denk ik, wat is het toch lastig om op aarde te komen.’ Ik herinner me plots de woorden van mijn moeder over mijn geboorte. Ze vertelde dat ik in mijn eigen uitwerpselen geboren werd. Dan begrijp ik opeens wat me overkomt: Ik zit in een hergeboorte proces, met alle weeën van dien. Vanuit de hemel naar de aarde, en alle trauma’s die daar bij horen.
Ik probeer uit alle macht de belofte aan overgave van de oude vrouw van de bron te herinneren en zeg hem hardop in bed, als een mantra. Ik wil door de oude pijn en duisternis heenbreken en mezelf terug in het licht zetten.
Ik probeer mezelf uit de bak met shit omhoog te trekken, maar dat lukt maar ten dele. Een soort zwart monster trekt me terug. Dan wordt opeens de krijger in me wakker. OK, als ik er niet uitkom, dan maar erin. ‘Thou shalt not pass!’
Ik duik achter het monster aan naar beneden, net als Gandalf die met de Balrog in een peilloze afgrond valt. Al vechtend buitelen we dieper naar beneden. Ik zie de grond onder me dichterbijkomen, laat los en als ik geland ben steek ik het lichtzwaard dat ik van de oude vrouw bij de bron heb gekregen omhoog. Ik zie hoe het monster naar beneden valt, en met zijn buik recht op het zwaard valt. Het laatste dat ik zie is een teken op zijn buik van een groot zwart kruis. Wellicht het kruis van de kruistochten tegen de Katharen, het kruis van de kerk of van een ander duister genootschap? Ik besef dat er in ale tijden tegenkrachten zijn geweest, die het licht niet kunnen verdragen.Ik snap opeens ook dat mijn strijd met het donker blijkbaar niet alleen mijn eigen persoonlijke strijd is, van wedergeboorte en heling, maar dat ik terecht ben gekomen in het collectieve veld van Frankrijk. Het thema van het wakker kussen van de ziel van Frankrijk dat we in de groep hebben aangeraakt, lijkt zich verder te verdiepen.
De volgende ochtend word ik ziek wakker. Ik heb keelpijn, koorts en last van mijn longen. De mooie ervaring van de bergen is als sneeuw voor de zon verdwenen.
Terug op aarde. Wat een beproeving. Ik lig drie dagen in bed uit te zieken. Anne verzorgt me gelukkig liefdevol en laat me slapen. Dit keer voelt het alsof ik degene ben die als Inanna de onderwereld in is gegaan.
Ik denk terug aan een reis die ik ooit maakte naar de Altai in Siberië. Ik maakte kennis met de zwarte sjamanen. De witte sjamanen waren degenen die zorgde voor heling, genezing en liefdevolle omarming. De zwarte sjamanen waren als de Indiase Kali, of de Egyptische Sekhmet: Bereid om het zwaard te heffen en bij ernstige overtredingen of duisternis met kracht op te treden. Door vele beproevingen in mijn leven was ik gaan beseffen dat ik bij de latere soort hoorde. Ik kende de duisternis maar al te goed, en kon me er in en uit begeven. Het zorgde ervoor dat ik werk kon doen in gebieden als Gaza, Iran, Noord Korea, en andere duistere plekken op aarde.
Ik besef opnieuw hoe complex en soms gevaarlijk of verwarrend het spirituele pad is: het heeft zijn prachtige vergezichten, diepe kloven, heerlijke bronnen, en duistere spelonken. Je kunt verdwalen onderweg, maar gelukkig zijn er ook richtingaanwijzers en herbergen. Het pad is niet alleen maar licht en liefde; soms vraagt het om strijd of begrenzing. Het duister kun je soms omarmen, en soms moet je duidelijk zeggen: ‘Thou shalt not pass!’
Maar misschien is een van de belangrijkste aspecten die ik heb geleerd: we lopen dit pad niet alleen. Er zijn metgezellen, geliefden, vrienden en reisgenoten die met ons verbonden zijn. Een soort spirituele familie, een sangha, die met ons meereist en meeleeft. Zonder hen zou de reis niet de moeite waard zijn…
******
- * Wil je op de hoogte blijven, klik dan hier voor de nieuwsbrief
* Podcast ‘De Ziel van Frankrijk’: klik hier
.
